Tekst Rollanda stal sie w XX stuleciu niewyczerpalnym zrodlem inspiracji dla kilku pokolen artystow teatru Szczegolnym zainteresowaniem cieszyl sie w latach trzydziestych czterdziestych piecdziesiatych kiedy szkicowano pierwsze programy decentralizacji kulturalnej Wowczas esej Rollanda stal sie jednym z najwazniejszych tekstow dla grupy postepowych rezyserow i odwaznych urzednikow rzadowych Niemniej jest chyba ironia losu ze rozprawa bedaca manifestem wiary w teatr powszechny skierowana do szerokich rzesz odbiorcow znana bylo jedynie elicie artystow i intelektualistow Nie sposob nie patrzec na tekst Rollanda jako na manifest artystyczny jeden z tekstow okresu teatralnej awangardy przelomu wiekow jako na probe reformy nie tylko organizacji teatru ale takze jego estetyki Teatr ludowy nalezy umiescic posrod dziel ktore nie sa powszechnie znane ale nie sposob sobie wyobrazic bez nich dzisiejszego teatru Widac spelniaja sie ostatnie slowa eseju Rollanda zaczerpniete z Fausta Na poczatku jest Dzialanie