W Dziadach. Część II Adam Mickiewicz sięga do ludowych wierzeń, w których świat realny współistnieje ze światem duchów. Autor opisuje pogańską uroczystość poświęconą duchom zmarłych. W kaplicy przycmentarnej gromadzą się mieszkańcy wsi, by pod przewodnictwem Guślarza wziąć udział w obrzędach. Guślarz wydaje polecenia zgromadzonym i przywołuje duchy, by dowiedzieć się, jakiej pomocy oczekują. Jednak przybyłe na uroczystość dziadów zjawy nie chcą napojów i jedzenia, nie oczekują pomocy, ponieważ nikt ze zgromadzonych w kaplicy nie potrafi im pomóc. Duchy opowiadają historie swojego ziemskiego życia oraz mówią o cierpieniach, których doświadczają po śmierci. Kończąc swoją wizytę w kaplicy, wygłaszają przestrogi, które mają uchronić ludzi przed popełnianiem takich błędów jak te, przez które sami nie mogą osiągnąć szczęścia wiecznego…
